Maleisisch hout met het MTCS-keurmerk voldoet niet aan de inkoopcriteria van de Nederlandse overheid voor duurzaam hout. Dat heeft het onafhankelijke College van Beroep van de Stichting Milieukeur vandaag bevestigd. Greenpeace, het Nederlands Centrum voor Inheemse Volken, Milieudefensie, ICCO en het Wereld Natuur Fonds zijn blij met deze uitspraak. Het is ook duidelijke taal aan Staatssecretaris Atsma, die gedurende de beoordelingsprocedure al drie pogingen ondernam om MTCS eigenhandig goed te keuren en daarmee zijn eigen adviesorgaan negeerde.


Samenwerking

Het Wereld Natuur Fonds is blij dat de beroepsprocedure heeft uitgewezen dat MTCS (Malaysian Timber Certification Scheme) niet duurzaam is. De natuurbeschermingsorganisatie voerde hier bewijs voor aan in samenwerking met Greenpeace, ICCO, Milieudefensie en het Nederlands Centrum voor Inheemse Volken.


Nederlands inkoopbeleid

Volgens WNF-directeur Johan van de Gronden is het belangrijk dat staatssecretaris Atsma MTCS pas goedkeurt als het daadwerkelijk voldoet aan de Nederlandse criteria. "Als MTCS nu toch door de Nederlandse overheid als verantwoord houtkeurmerk wordt erkend, ondermijnt dit de geloofwaardigheid van het Nederlandse duurzaam inkoopbeleid."


Risico

Twee jaar geleden begon in Nederland de toetsing van het MTCS door de onafhankelijke Toetsingscommissie Inkoop Hout (TPAC), die haar werk doet in opdracht van de regering en bij de Stichting Milieukeur (SMK) is ondergebracht. In maart 2010 werd MTCS goedgekeurd, met de aantekening dat er een risico is dat bossen worden omgekapt om plaats te maken voor onder andere industriële plantages. Na bezwaar van de samenwerkende maatschappelijke organisaties oordeelde TPAC in oktober 2010 dat MTCS niet voldoet. Een substantieel aantal belangrijke principes wordt onvoldoende gewaarborgd, waaronder het tegengaan van ontbossing en het respecteren van de rechten van inheemse volken die in die bossen leven. MTCC, de beheerder van het Maleisische keurmerk, stelde beroep in. Op 5 augustus jongstleden werd dit in een hoorzitting behandeld door het College van Beroep.


Uitspraak

De uitspraak van vandaag bevestigt het oordeel van TPAC op alle gronden: 1) De Nederlandse overheid kan MTCC wel vragen hogere duurzaamheidseisen te stellen dan de Maleisische wetgeving voorschrijft. 2) MTCC toont geen respect voor de rechten van inheemse volken. 3) Kaarten van MTCS gebieden worden volstrekt onvoldoende aan het publiek beschikbaar gesteld. 4) De in Maleisië gehanteerde milieueffectrapportages zijn ontoereikend voor een beoordeling van duurzaamheid. 5) Er kan geen garantie worden gegeven dat MTCS bossen niet verdwijnen voor andere doeleinden, zoals plantages.


Druk van de Maleisische overheid

Staatssecretaris Atsma wordt, volgens de organisaties, onder zware druk gezet door de Maleisische overheid om MTCS goed te keuren. Hij maakte daarom zelf afspraken met MTCC die op basis daarvan twee nieuwe instructies publiceerde om problemen rondom ontbossing en inheemse volken aan te pakken. TPAC verklaarde echter aan het College van Beroep dat deze instructies er ambivalent uitzien, tot ongewenste situaties kunnen leiden en dat de afspraken daardoor niet goed te evalueren zijn. Organisaties van inheemse volken uit Maleisië verklaarden in een brief aan het College van Beroep dat hun rechten door MTCS nog steeds niet worden beschermd en dat hun rechtspositie door de nieuwe instructies van MTCC juist is verslechterd.


Nieuwe instructies

Het College van Beroep heeft geen uitspraak gedaan over die nieuwe MTCC-instructies. Een beoordeling daarvan vergt grondig onderzoek, zo overweegt het College. Met andere woorden: die nieuwe instructies moeten volgens de TPAC procedures worden beoordeeld.