De leiders van Indonesië en Maleisië willen dat de landen in Zuidoost-Azië meer samenwerken op veiligheidsgebied om terreurgroepen als de moslimextremistische Jemaah Islamiyah te bestrijden. Terrorisme was een van de hoofdthema's van het jaarlijkse overleg tussen de Indonesische president Megawati Sukarnoputri en de Maleisische premier Mahathir Mohamed.

Het probleem van terrorisme zal voortduren en kan niet door afzonderlijke staten worden opgelost, zei Megawati Sukarnoputri donderdag na haar besprekingen met Mahathir in Sarawak op het Maleisische deel van Borneo. Zij zei dat Indonesië aan de topconferentie van de Associatie van Zuidoost-Aziatische landen (ASEAN) in oktober op Bali een plan zal voorleggen om de veiligheidsrol van de ASEAN te vergroten.

Maleisië en Indonesië vervullen een centrale rol in de strijd tegen Jemaah Islamiyah (JI), een extremistische organisatie die terreur niet schuwt in haar streven om een streng-islamitische staat te vestigen in Zuidoost-Azië. De Maleisische minister van buitenlandse zaken Syed Hamid Albar zei in een vraaggesprek met de krant The Star dat zijn land de zeer goede samenwerking en uitwisseling van informatie tussen de inlichtingendiensten van de twee landen wil voortzetten. Maleisië heeft tientallen JI-verdachten onder wie een groot aantal Indonesiërs opgepakt en aan de Indonesische autoriteiten informatie over de organisatie verschaft.

Megawati en Mahathir hebben niet gesproken over Mohamad Iqbal Abdul Rahman, een Indonesiër die wordt beschouwd als een van de topfiguren binnen Jemaah Islamiyah en die op grond van de binnenlandse veiligheidswet ruim twee jaar zonder proces vastzat in Maleisië. De Maleisische autoriteiten troffen vorige week plotseling voorbereidingen om hem uit te wijzen. Daarmee overvielen zij de Indonesische autoriteiten, die niet weten of zij wel voldoende harde bewijzen hebben om hem bij terugkeer te kunnen arresteren.

Een ander gespreksonderwerp vormde de illegale migratie uit de Indonesische provincie Atjeh, waar een offensief van het Indonesische leger tegen separatisten een vluchtelingenstroom op gang heeft gebracht.

Wij verlenen geen politiek asiel aan migranten uit Atjeh, het zijn illegale migranten en zij zullen gearresteerd worden, zei Mahathir. Hij zei dat het overleg zich concentreerde op de plaatsen waar de migranten vertrekken en aankomen. Indonesië heeft stappen ondernomen om te voorkomen dat mensen Atjeh verlaten, maar het probleem is nog niet helemaal opgelost, zei Mahathir.

De Maleisische politie hield in de afgelopen twee weken bijna 300 Atjeeërs aan die zich probeerden te melden bij het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties. De UNHCR beschuldigde de politie van intimidatie.

Ook Amnesty International heeft kritiek op het optreden van de Maleisische autoriteiten. Het zegt dat Maleisië internationale conventies schendt en de Atjeese migranten blootstelt aan gevangenzetting en foltering als ze worden teruggestuurd.

De Indonesische minister van buitenlandse zaken Hasan Wirayuda zegt dat de migranten geen reden hebben om politiek asiel te vragen. Hun aanwezigheid hier heeft niets te maken met het militaire offensief in Atjeh, zei hij.

Maleisië is een van de rijkste landen in Zuidoost-Azië en oefent daardoor een grote aantrekkingskracht uit op migranten uit de armere landen in de regio.