2005/06/05 Maleisië baant de weg naar een gematigde islam
De gematigde islam in Maleisië moet het rolmodel worden voor de hervorming van de Organisatie van de Islamitische
Conferentie (OIC). Tijdens een OIC-bijeenkomst vorige week in Pakistan werd het 'Maleische model', waarin ruimte is voor
modernisme en multiculturalisme, omarmd als de juiste strategie voor de toekomst.
De 57 lidstaten tellende OIC denkt volgens de Maleisische minister van Buitenlandse Zaken Syed Hamid Albar ook over een
andere naam en nieuw handvest waarin de overtuigingen van de moslims in de wereld beter gereflecteerd worden.
Dat de ogen in de islamitische wereld gericht zijn op Maleisië, een klein land dat normaal gesproken een marginale rol
speelt in de moslimwereld, komt omdat het land voorop loopt als het gaat om het repareren van het gehavende imago van de
islam. De hervormingsplannen komen voor een groot deel uit de koker van de Maleisische premier Abdullah Ahmad Badawi, een
aanhanger van de gematigde 'Islam Hadhari'.
De roep om hervormingen klonk voor het eerst tijdens de vorige OIC-top, die in oktober 2003 in Maleisië werd gehouden. Dat
was de eerste bijeenkomst van het islamitische orgaan na de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten. Die
aanslagen voedden wereldwijd het beeld van de islam als een gewelddadige godsdienst waarin terrorisme wordt aangemoedigd.
De OIC vertegenwoordigt een miljard moslims. Hun overeenkomst is het geloof in de islam, maar er zijn onderling grote
culturele verschillen.
De aanbevelingen die werden gedaan op de bijeenkomst in Pakistan, zullen verder uitgewerkt worden tijdens een vergadering
van ministers van Buitenlandse Zaken van de OIC die in juli in Jemen wordt gehouden. Vervolgens komen ze op tafel tijdens
een speciale topontmoeting van moslimleiders die aan het einde van het jaar in Mekka wordt gehouden.
Dat Maleisië het voortouw neemt bij de hervormingen van de OIC, een organisatie die bekend staat om lange vergaderingen en
weinig concrete actie, komt deels omdat het land binnen de islamitische wereld een buitenbeentje is. Maleisië is een
economisch succesverhaal en in het land krijgen moderniteit en multiculturalisme meer ruimte dan in andere landen. De
invloed van religieuze extremisten is beperkt.
De OIC kan echter een politiek mijnenveld verwachten bij het realiseren van de belangrijkste doelstellingen van de Islam
Hadhari. De Maleisische premier is voorstander van een islam die verschillen accepteert, religieus pluralisme toestaat en
democratische rechten bevordert. Tot de tien principes waarop zijn visie gebaseerd is, horen onder meer "vrije en
onafhankelijke burgers", een "rechtvaardige en vertrouwenswaardige overheid" en "bescherming van de rechten van
minderheidsgroepen en vrouwen". Waarden die momenteel schitteren door afwezigheid in de islamitische wereld. De
islamitische landen zijn berucht om hun schendingen van de mensenrechten en dictatoriale besturen.
De Oezbeekse president Islam Karimov is het meest recente voorbeelden van een dictatoriale islamitische leider die de
krantenkoppen haalde. Zijn brute optreden tegen demonstranten vorige maand, is kenmerkend voor een patroon van
onderdrukking dat ook in ander islamitische landen bestaat. In Oezbekistan werden volgens berichten in de media bijna
vijfhonderd mensen doodgeschoten toen overheidstroepen het vuur openden op demonstranten.
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) zegt dat moslims die verdacht worden van 'extremisme' of
'fundamentalisme', in Oezbekistan op grote schaal worden gemarteld. De martelingen variëren van slaan tot verbranding en
verstikking. Eén gevangene zou volgens HRW in kokend water zijn ondergedompeld.
Eind mei vestigde Amnesty International de aandacht op extremisme en schendingen van de mensenrechten in andere
islamitische landen, zoals Egypte, Iran, Libië, Pakistan, de Malediven, Saudi-Arabië, Sudan en Syrië. "Waar democratie
afwezig is, is de meeste ruimte voor grove schendingen van de mensenrechten. Helaas hebben moslimlanden geen bijster goede
reputatie als het gaat om politieke vrijheid", schreef Irfan Husain deze week in een commentaar in Khaleej Times, een krant
in de Verenigde Arabische Emiraten.
De OIC-plannen voor hervormingen sluiten aan bij de wensen van de Verenigde Naties. Belangrijker is echter dat de oude
gewoonte om de heersende regimes te paaien, plaats lijkt te maken voor betrokkenheid om burgers in de moslimwereld de
positie te geven die hen toekomt. Die ontwikkeling kan de doelstelling van de OIC om de belangen te beschermen van de
'ummah' - de mensen die samen de islamitische (wereld)gemeenschap vormen - meer geloofwaardigheid geven.
Of er voldoende draagvlak is voor de voorgestelde hervormingen binnen de OIC, zal moeten blijken tijdens de topontmoeting
die aan het einde van dit jaar gehouden wordt in de geboorteplaats van de islam, Mekka. Een afgezwakte versie van de
hervormingen, om despoten en autocraten in de moslimwereld tevreden te houden, zou de hervormingsvoorstellen reduceren tot
slechts cosmetische ingrepen.
Deel dit artikel met anderen:
Recente nieuwsberichten:
•
2016/01/14 Zoekoperatie naar MH370 stuit op scheepswrak 19e eeuw
•
2016/01/13 Voor het eerst overleg religieuze leiders in Maleisië
•
2016/01/13 Discussie over borstvoeding bereikt ook Maleisië
•
2016/01/08 Verwanten vermiste MH370 passagiers: Ze leven nog!
•
2016/01/06 Malaysia Airlines vliegt zonder bagage wegens tegenwind
•
2016/01/05 Koenders wil snel besluit over vervolging MH17-verdachten
•
2016/01/04 Zo'n twintig Russen weten wie BUK-raket op MH17 afschoot
•
2016/01/01 Maleisië: Israëlische zeilers bestaan niet op WK jeugd
•
2015/12/25 Circuit van Sepang dicht voor groot onderhoud
•
2015/12/24 Sultan van Brunei verbiedt Kerstmis
•
2015/12/24 Maleisië: ex-baas zedenpolitie de cel in om verkrachting
•
Eerder gepubliceerde berichten uit 2005
•
Links naar het nieuwsarchief