Na achttien jaar aan het hoofd van de regering heeft dr. Mahathir Mohamad (73) van de kiezers nog eens vijf jaar erbij gekregen om zijn persoonlijke stempel op Maleisië te drukken.

Mahathirs uit veertien partijen bestaande coalitie, het Nationaal Front, heeft zelfs haar tweederde meerderheid in het parlement ruimschoots behouden. "Het volk heeft gekozen voor stabiliteit en vooruitgang", zei minister van Financiën Daim Zainuddin.

Maar dat betekent niet dat er na de verkiezingen van maandag niets verandert. Aan de kant van de oppositie hebben zich dramatische ontwikkelingen voltrokken, die overigens ook de regering niet onberoerd zullen laten.

Nadat premier Mahathir vorig jaar zijn gedoodverfde opvolger Anwar Ibrahim achter de tralies had laten zetten wegens 'machtsmisbruik', besloten vier partijen één front te vormen om democratische hervormingen af te dwingen. Anwars echtgenote Azizah, de spil van dit Alternatief Front, heeft zonder moeite haar mans zetel in Permatang Pauh overgenomen. Maar in totaal wist de door haar opgerichte Partij voor Gerechtheid slechts vijf van de 193 zetels te bemachtigen.

De vrees dat bepaalde oppositiepartijen een zware tol zouden moeten betalen voor hun samenwerking in het Alternatief Front is inderdaad uitgekomen. De Democratische Actiepartij (DAP) heeft een aanzienlijk deel van haar aanhang verloren onder de etnische Chinezen, veelal boeddhisten of christenen, die kennelijk niets moeten hebben van een verbond met de streng islamitische PAS. DAP-leider Lim Kit Siang, al dertig jaar aanvoerder van de parlementaire oppositie, heeft zowaar zijn zetel in het parlement verloren. De DAP-fractie telt nu nog slechts tien leden.

Wat de regering echter verontrust is dat de PAS, die al een zwaar islamitisch stempel heeft gedrukt op de noordelijke deelstaat Kelantan, nu ook in de olierijke deelstaat Terengganu aan de macht is gekomen. De politici in Kuala Lumpur staan voor een raadsel: waarom hebben de Maleiërs in het noorden nog steeds niet genoeg van de islamisten?

En dat terwijl de regering de kiezers in Kelantan nog wel een nieuwe brug en overstromingspreventiewerken had beloofd. Die bouwprojecten gaan nu natuurlijk niet door - zo werkt dat bij afvallige deelstaten in Maleisië. Maar Kelantan kan nu tenminste om hulp aankloppen bij de PAS-regering van het rijke Terengganu.

Maar de voorkeur van de kiezers in beide noordelijke deelstaten is overduidelijk. In Kelantan veroverde de PAS 41 van de 43 zetels in het deelstaatsparlement, in Terengganu 28 van de 32. In het nationale parlement is de PAS nu met 27 zetels de grootste oppositiefractie. Maar al hebben de oppositiepartijen gezamenlijk hun kracht in het parlement verdubbeld, hun 45 zetels kunnen weinig gewicht in de schaal leggen tegenover de 148 van Mahathirs UMNO en haar coalitiepartners in het Nationaal Front.

Het bolwerk van de UMNO, met haar onneembare vestingwerken van plattelands-cliëntelisme en gehoorzame massamedia, heeft zowel Aziës financieel-economische als de politieke crisis rond Anwars processen doorstaan. Maar de tijd is een bondgenoot van de hervormingsgezinde tegenkrachten. Steeds meer jongeren worden immers steeds beter opgeleid; ze raken breder georiënteerd en steeds minder onder de indruk van het paternalisme van de bejaarde Mahathir.

Het zal interessant zijn te zien in hoeverre de vergrijsde kaders van de UMNO zich kunnen aanpassen. Iets daarvan zal misschien in juni al duidelijk worden op het jaarlijkse partijcongres, waar de UMNO na het wegvallen van van 'kroonprins' Anwar Ibrahim een nieuwe opvolger voor Mahathir zal moeten aanwijzen.