Nu de hoge gasten van de APEC-topconferentie weer naar huis zijn, wordt in Kuala Lumpur het proces tegen de ontslagen vice-premier Anwar Ibrahim hervat. Het proces zal nog maanden duren, maar de sympathie voor Anwar lijkt alleen maar toe te nemen.

Zonder aarzelen ging Faizal Mahamud vorige maand de straat op om het aftreden van premier Mahathir Mohamad te eisen. De Maleisische student kwam met duizenden medestanders luid roepend in beeld op de televisie en werd vervolgens ontboden bij de leiding van zijn universiteit, de Kebangsaan Malaysia.

De rector-magnificus gaf hem een stevige uitbrander. Faizal had een 25 jaar oude wet overtreden die studenten verbiedt politieke activiteiten te bedrijven. Als hij nog eens demonstreerde voor reformasi, zou hij een boete krijgen van duizend ringgit (ruim vijfhonderd gulden) en een half jaar gevangenisstraf.

"Studenten zetten een hoop op het spel als ze betogen," zegt hij nadenkend. "Het is riskant om uiting te geven aan woede over de praktijken van de oude garde." In het buurland Indonesië hebben de studenten een soortgelijke regel wel getrotseerd, waardoor ze in mei president Soeharto ten val brachten.

Maar terwijl Maleisië wegzinkt in de zwaarste economische en politieke crisis van de afgelopen dertig jaar, houden de studenten er zich opvallend stil. Het ontslag en de arrestatie van vice-premier Anwar Ibrahim, in september, heeft tienduizenden voorstanders van hervormingen op de been gebracht - maar op de elf universiteiten die het land rijk is bleef het rustig.

"De studenten zijn erg geschrokken van Indonesië. Ze willen geen reformasi als die ten koste gaat van de Chinese minderheid", zegt Chandra Muzaffar, hoogleraar politieke wetenschappen en Anwar-aanhanger, doelend op het bloedbad dat tijdens de omwenteling in Jakarta werd aangericht onder het Chinese bevolkingsdeel.

"Maar als de crisis erger wordt en de onderdrukking toeneemt, zullen de weifelaars wel de straat op gaan," voorspelt hij. Maleisië is veel welvarender dan het grote buurland Indonesië en de studentenbeweging houdt zich verre van politiek, maar er zijn tekenen dat dit aan het veranderen is.

Verschillende groeperingen eisen intrekking van de gehate binnenlandse veiligheidswet, die arrestaties zonder aanklacht mogelijk maakt. Enkele studentenleiders die een nieuwsbrief tegen de regering opstelden en verspreidden, zitten daardoor achter tralies. "De boosheid over de willekeurige arrestaties groeit", zegt Chandra.

Ook anderen geloven dat de verschillende bewegingen die achter Anwar staan sterker worden. "Wie een jaar geleden had voorspeld dat betogers voor het oog van twintig regeringsleiders en de verzamelde wereldpers het aftreden van Mahathir zouden kunnen eisen, zou voor gek zijn verklaard", zegt K.S. Jomo, docent internationale betrekkingen, over de demonstraties die vorige week in Kuala Lumpur werden gehouden tijdens de economische topconferentie van landen rond de Stille Oceaan. "De steun voor Anwar is veel breder dan zijn vijanden ooit hadden kunnen vermoeden", constateert hij.

Niet alleen jongeren, ook strenge islamieten maken deel uit van Anwars achterban. De in ongenade gevallen politieke kroonprins van Mahathir begon zijn loopbaan als gelovig activist en belandde destijds zelfs in de gevangenis om zijn fundamentalistische neigingen.

Anwar is sindsdien pragmatischer geworden en naar het midden opgeschoven, maar de medestanders van het eerste uur zijn hem niet vergeten. De 34-jarige Zulkifli Sulong ondervindt dit aan den lijve. Zulkifli is hoofdredacteur van Harakah, dat zijn oplage in enkele weken tijd zag stijgen van 65.000 naar 300.000. "De mensen geloven de regeringsgezinde media niet meer", zo verklaart hij de vele nieuwe lezers.

Zijn twee maal per week verschijnende krant is de spreekbuis van de islamitische PAS-partij, die regeerr in de Maleisische deelstaat Kelantan. Harakah schrijft over de hervormingsbeweging en heeft sinds september in elk nummer een aan Anwar gerelateerd verhaal op de voorpagina. "We kunnen de vraag nauwelijks aan", zegt Zulkifli, die het aantal pagina's heeft uitgebreid van 32 naar 40 en de prijs met eenderde heeft verhoogd om meer verslaggevers in dienst te kunnen nemen.

Zelfs in kringen van de regeringspartij UMNO (Verenigde Maleise Nationale Organisatie) wordt erkend dat de steun voor Mahathir afkalft. "We moeten onze problemen niet onderschatten", zegt Najib Abdul Razak, de minister van Onderwijs. Hij geeft toe dat zijn partij veel sympathie verspeelt, maar zit niet bij de pakken neer: "We zullen de harten van de massa proberen terug te winnen."

"Het is een generatieprobleem", zegt een zakenman die liever anoniem blijft. "De ouderen steunen de premier, maar hij is arrogant en weigert de tekenen des tijds te zien."

Dat is precies wat de studenten zo stoort. "Het verbod op politieke activiteiten ondervindt steeds meer kritiek", zegt Zaharuddin Abdul Rahman, leider van een islamitische studentenbeweging, die met zijn mobiele telefoon en islamitisch hoofddeksel oud en nieuw in zich verenigt.

"Tientallen jaren hebben we ons rustig gehouden. Maar we willen niet langer stom lijken. We praten mee." Rahman reist al twee maanden door het land en trekt tienduizenden toehoorders naar protestbijeenkomsten. "Mahathir moet voelen dat het tijd is om te vertrekken. Hoe langer hij wacht, hoe meer de oppositiebeweging zal groeien," voorspelt hij.