Nederlandse zuivelbedrijven zien met lede ogen aan hoe Azië als belangrijke exportmarkt onder hun handen wegbrokkelt. Eén fabriek wordt al met sluiting bedreigd, als gevolg van de crisis.

Maleisische moeders moeten van hun regering hun kinderen vaker de borst geven om zo de dure import van melkproducten te voorkomen. Een moeder geeft in het eerste half jaar na de geboorte van haar kind gemiddeld 572 ringgit (280 gulden) uit aan geïmporteerde babyvoeding. Door kinderen weer aan de borst te leggen, hoopt de Maleisische regering miljoenen te besparen.

Melkproducent Friesland Coberco wordt zwaar getroffen door de crisis in Azië. Dit werelddeel is goed voor 19 procent van de omzet van het bedrijf. Woordvoerder Rob van Dongen wil geen precieze cijfers geven, maar geeft toe dat de schade aanzienlijk is. "We zullen moeten kijken welke producten nog iets opleveren. Goedkopere producten lopen beter en dus moeten we ons daarop richten. We kunnen alleen blijven geloven in de mogelijkheden tot herstel."

Voor de Zwolse melkpoederfabriek van Friesland Coberco heeft de crisis in Azië ook ernstige gevolgen. De fabriek, waar 42 mensen werken, maakt zware tijden door. De redding leek nabij toen melkproducent Vreugdenhil eerder dit jaar interesse toonde om het bedrijf over te nemen. De onderneming uit Voorthuizen heeft echter koudwatervrees gekregen. "De crisis in Azië heeft daar zeker een rol bij gespeeld", zegt de commercieel adjunct-directeur van Vreugdenhil.

Het afketsen van de overname komt voor Friesland Coberco onverwacht. Zegsman Van Dongen: "De besprekingen waren in een ver gevorderd stadium. Nu moeten we een andere koper vinden. Als dat niet lukt, is sluiting van de fabriek niet uit te sluiten." De fabriek in Zwolle produceerde vooral melk die in chocolade wordt gebruikt. Dit specifieke product is vergeleken met andere melkproducten relatief duur.

Het had echter allemaal nog veel erger kunnen zijn, meent Van Dongen. Friesland Coberco is het product van een fusie tussen Frico en Coberco. Voor de fusie was Frico voor 33 procent van de omzet afhankelijk van Azië. "Met deze crisis profiteert vooral onze Frico-poot van de activiteitenverbreding."

De schade bij Friesland Coberco wordt wat beperkt doordat het bedrijf ook in Azië zelf produceert. Hierdoor kunnen voor een deel van de producten lokale prijzen worden berekend. Het bedrijf produceert onder meer gecondenseerde melk, melkpoeders en drinkyoghurt.

Concurrent Numico deed begin dit jaar een gouden greep door een meerderheidsbelang te nemen in een Indonesische producent voor babyvoeding. "Dat bedrijf zit gelukkig in een goedkoop marktsegment, terwijl wij zelf de duurdere merken hebben", zegt een Numico-woordvoerder. "Maar dat laat onverlet dat ook wij geraakt worden door de crisis in Azië, hoewel de winstverwachting nog niet hoeft worden bijgesteld." Circa vijf procent van de Numico-omzet komt uit Azië.

Ook de Zwitserse multinational Nestlé meldt forse schade te lijden bij de verkoop van onder meer babyvoeding in Azië. Zes procent van de omzet van de gigant komt uit landen die de crisis duidelijk voelen. Een woordvoerder wilde niet kwijt in hoeverre de winstverwachting door de crisis moet worden bijgesteld.

Niet alleen de export van babyvoeding naar Azië wordt overigens getroffen. In april van dit jaar lag volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek de totale Nederlandse export naar het Verre Oosten 71 procent lager dan een jaar eerder.