Zo'n drieduizend Maleisiërs hebben zondag gedemonstreerd tegen een fabriek voor de verwerking van zogenoemde zeldzame aardmetalen. De demonstranten vrezen dat de fabriek radioactiviteit zal afgeven.

Het was het grootste protest tot nog toe tegen de fabriek in het oosten van Maleisië, die wordt gebouwd door het Australische bedrijf Lynas en omgerekend ruim 170 miljoen euro kost. Het is voor het eerst in jaren dat Lynas een dergelijke fabriek buiten China bouwt. Lynas zegt dat de fabriek over alle mogelijke technieken beschikt om vervuiling tegen te gaan. Het bedrijf wil de fabriek in juni in gebruik nemen.

De demonstranten, die werden vergezeld door politici van de oppositie, zwoeren zondag de druk op de regering op te voeren om het project te schrappen. Velen droegen groene t-shirts met de tekst 'Stop Lynas'.

Oppositieleider Anwar Ibrahim zei dat zijn verbond van oppositionele politici een motie wil indienen in het parlement waarin de regering wordt opgeroepen de ingebruikname van de fabriek te schrappen. "We willen niet dat onze cultuur en de veiligheid van onze kinderen worden opgeofferd aan dit project", zei Ibrahim.

Volgens Lynas kan de fabriek voorzien in een derde van de wereldwijde vraag naar zeldzame aardmetalen, exclusief China. Daarnaast kan de fabriek de macht van China op de markt voor aardmetalen doorbreken. De aardmetalen zijn essentieel voor de productie van elektronica zoals televisies, mobiele telefoons en hybride auto's.

Een team van het Internationaal Atoomenergie Agentschap kwam vorig jaar tot de conclusie dat er geen goed plan is om op de lange termijn de afvalstoffen van de fabriek te verwerken. Ook is er geen procedure om de fabriek te ontmantelen als de deuren gesloten worden.

De laatste fabriek voor de verwerking van aardmetalen in Maleisië sloot in 1992 zijn deuren. Omwonenden hadden geklaagd dat de fabriek leukemie en afwijkingen bij baby's veroorzaakte. Het is nu een van de grootste radioactieve locaties in Azië.