De Maleisische premier Abdullah Badawi lanceerde gisteren zijn economisch masterplan om de landbouw in de vier noordelijke staten van Maleisië nieuw leven in te blazen. Niet iedereen is onverdeeld gelukkig met het ambitieuze plan.

Activisten vrezen dat Badawi's visietekst zijn effect volledig zal missen, politieke tegenstanders zien er vooral verkiezingspropaganda in.

Het Northern Corridor Economic Region plan (NCER) is het tweede ontwikkelingsplan uit een reeks van vijf en richt zich op de noordelijke staten Kedah, Perlis, Penang en Perak.

Sime Darby, een bedrijf verwant aan de overheid, leverde de blauwdruk en financiert bijna heel het project. Landbouw, elektronica, productie en toerisme staan centraal in deze overheidspoging om de landbouw te moderniseren en het noorden te katapulteren tot ’s lands belangrijkste voedselproductiecentrum.

Volgens de eerste minister is er maar één manier om de lage levensstandaard, de povere landbouw en de lage scholingsgraad in de regio aan te pakken: de jonge spijbelaars vaardigheden aanleren en een kerngroep van 30 boeren samenstellen en opleiden, die de voorlopers moeten zijn van 'contract farming'. Dat wil zeggen dat de boeren in contract bij Sime Darby zullen werken. De boeren krijgen een maandelijks salaris en werken op grond aan hen uitbesteed door de overheid of beschikbaar gesteld door coöperaties.

De politieke oppositie ziet het plan als verkiezingspropaganda. Activisten zeggen dat het NCER de Maleisische boeren te afhankelijk dreigt te maken van enkele grote coöperaties. Bovendien is de kans groot dat de voedselproductieketting in handen komt van enkele grote spelers.

"Dit is een klassieke zaak van een vermenging van overheidssubsidies met privé-kapitaal", vertelt Charles Santiago van de denktank Monitoring Globalisation. "Buitenlandse multinationals, gespecialiseerd in zaden, meststoffen en pesticiden, werken samen met een bedrijf met overheidsbanden. De Maleisische overheid onderschrijft heel dat project zonder verpinken", aldus Santiago.

Volgens Santiago is het zeer onduidelijk of de boeren een eerlijk deel van de winst zullen opstrijken en of ze in tijden van prijsstijgingen van pesticiden en meststoffen ingedekt zijn tegen schulden.

Sarojeni Rengam, directeur van het Pesticide Action Network, maakt zich vooral zorgen over het concept van 'contract farming': "Het verandert de rol van de boeren in het proces, van actieve producenten naar passieve ontvangers van producten en technologie".

"Als de overheid echt werk zou willen maken van landbouwontwikkeling, zouden ze een bottom-up aanpak gebruiken. Dat is een methode die vertrekt vanuit de kennis en inbreng van de gewone mensen", vertelt politiek activist Jeyakumar Deveraj.

Voor Devaraj wijst de hele aanpak op een grotere trend. Maleisië beheert zijn landbouw en grondstoffen volgens de misvatting dat de vrije markt en de privé-sector leiden tot professionalisering en dus betere economische resultaten.

Voorbeelden uit het buitenland -de privatisering van de gezondheidszorg in de Verenigde Staten, de mislukte waterprivatisering in de Filipijnen- bewijzen volgens Devaraj dat dat geloof gevaarlijk is.