De Maleisische regering heeft de vertoning van de film The Last Communist, over het leven van een communistische opstandelingenleider, verboden. De affaire zorgt in Maleisië voor veel ophef onder filmliefhebbers.

The Last Communist (Lelaki komunis terakhir) is een "musicalachtige roadmovie" over het leven van Chin Peng, voormalig leider van de allang niet meer bestaande Maleise Communistische Partij. De film beleefde in februari van dit jaar zijn wereldpremière op het filmfestival van Berlijn. Hij staat op veertien internationale festivals op het programma, waaronder festivals in Londen, Seattle, Vancouver en Hongkong.

Chin Peng, een zoon van Chinese immigranten, koos tijdens de oorlog de kant van Groot-Brittannië in het verzet tegen de Japanse bezetting van het Maleisische schiereiland. Hij werd daarvoor zelfs onderscheiden in de Orde van het Britse Rijk (OBE), een ridderorde. Maar in 1948 zette hij een communistische opstand in gang in wat later Maleisië, Singapore en Thailand werd.

De Maleisische filmcensor keurde de film van cineast Amir Muhammad goed voor alle leeftijden, zonder dat erin geknipt hoefde te worden. Zelfs een speciale tak van de politieke politie, die een reputatie heeft op het gebied van anticommunistische standpunten, had geen bezwaar tegen de film die vanaf 19 mei in drie bioscopen zou gaan draaien.

Dat het verbod er toch kwam, komt omdat nationalistische Maleiers begin mei in de populaire krant Berita Harian de aanval op de film openden. Filmmaker Amir zou volgens hen het communisme verheerlijken en een historicus pleitte voor een verbod. Hoewel geen van de critici de film gezien had, besloot de overheid toch dat pleidooi te honoreren.

"Het is echt stuitend dat een Maleisische film die op veertien festivals over de hele wereld vertoond wordt, hier verboden is", aldus parlementslid S. Kulasegaran van de oppositie. "De regering maakt zichzelf belachelijk. Zelfs in Singapore, dat ooit een strijd op leven en dood voerde met de communisten, mag de film vertoond worden."

Het verschil kan wellicht zitten in het feit dat de beweging van Chin Peng destijds gesteund werd door etnische Chinezen en niet door de inheemse Maleiers die de dienst uitmaken in Maleisië. Anderzijds vormen etnische Chinezen de meerderheid van de bevolking. Volgens de Maleisische regering zijn de Maleisiërs, waarvan sommigen slachtoffer werden van Chin Pengs gruwelijkheden "nog niet klaar voor zo'n film".

Tegenstanders van het verbod hebben inmiddels een campagne gelanceerd om de regering te dwingen het besluit terug te draaien. Zij krijgen steun van onder andere Australiërs een Nieuw-Zeelanders, die brieven naar de Maleisische regering en de lokale media schrijven. Ook zijn plannen om de krant Berita Harian te boycotten en adverteerders onder druk te zetten om de krant te negeren.