"Twee jaar cel, vier jaar cel. Wat maakt het uit." Bij voorbaat heeft ex-vice premier Anwar Ibrahim van Maleisië zich erbij neergelegd dat hij voor jaren achter de tralies zal verdwijnen. Vandaag doet de rechter in Kuala Lumpur uitspraak in zijn zaak.

Anwar staat al sinds november terecht in een politiek proces, dat niet zo mag heten. Vorig jaar was de charismatische moslimleider nog een van de machtigste politici in Maleisië, en gedoodverfde opvolger van de huidige president Mahathir. Maar Anwar, destijds ook minister van financiën, kreeg met de president ruzie over de aanpak van de economische crisis.

Toen Anwar daarna de president, zijn vroegere beschermheer, beschuldigde van corruptie en vriendjespolitiek was de breuk compleet. De westers georiënteerde Anwar kreeg tienduizenden aanhangers op de been met zijn roep om reformasi. Hij vormde daarmee een regelrechte bedreiging voor Mahathir, die in Maleisië al achttien jaar aan de macht is. In buurland Indonesië is wel gebleken dat reformasi gevaarlijk is voor langregeerders.

De reactie bleef niet uit. In juni begon een fluistercampagne tegen Anwar. Hij zou homo zijn. Begin september werd hij ontslagen, en daarna stormde de politie zijn huis binnen om hem te arresteren op beschuldiging van sodomie en machtsmisbruik.

Maar de rechtszaak die zich al sinds november voortsleept heeft niet opgeleverd wat de president ervan verwacht zal hebben. Een rivaal moest tot zwijgen worden gebracht. In plaats daarvan heeft de inmiddels door Anwars vrouw Wan Aziza geleide Gerechtigheidsbeweging alleen maar meer aanhangers gekregen. De zeer geliefde Wan Aziza heeft vorige week een partij opgericht en overweegt zelfs een gooi naar het presidentschap te doen in 2000.

Ook in Maleisië geloven weinigen dat de aanklachten tegen de ex-vice-premier op waarheid berusten. Het was wel een erg opzichtige zet om de populaire politicus te beschuldigen van - verboden - homoseksuele contacten. Degene die het plan bedacht, moet hebben geloofd dat Anwar daarmee voorgoed uit de gratie zou zijn bij de bevolking. In het overwegend islamitische, preutse Maleisië kan het dragen van een badpak bij een missverkiezing al tot arrestatie leiden.

Maar in de rechtszaal bleek het bewijs flinterdun. Kroongetuigen hakkelden. Een matras met spermavlekken moest als top-bewijsstuk dienen. In januari zag de aanklager zich gedwongen de aanklacht af te zwakken tot machtsmisbruik, omdat hij de getuigen van mogelijke sodomie onder druk zou hebben gezet. Anwar trok buiten de rechtszaal steeds meer aanhangers.

De advocaten van Anwar zeggen over bewijzen te beschikken dat de regering getuigen heeft omgekocht. De zaak zou van begin tot einde zijn gefabriceerd. De rechter is volgens de advocaten partijdig. "Anwars enige misdrijf was dat hij de moed had om tegen machtige politici op te staan", zeiden de advocaten in hun slotpleidooi. Aanvankelijk hadden ze uit protest tegen de oneerlijke rechtsgang geweigerd het pleidooi te houden. Rechter Augustine Paul dreigde hen daarop te laten arresteren - dat geeft de sfeer wel weer. Amnesty International beschouwt Anwar als een gewetensgevangene.

Premier Mahathir zag ook wel dat het fout liep. In een poging het volk terug te winnen stemde hij erin toe dat een commissie onderzoek deed naar de mishandeling van Anwar na diens arrestatie. De uitkomst was pijnlijk: het hoofd van de nationale politie, Rahim Noor, blijkt in september persoonlijk de gearresteerde minister in elkaar geslagen te hebben. Noor trad af, maar is tot nu toe niet vervolgd. Daarna werd er fiks vaart gezet achter de rechtszaak. Waarnemers concluderen dat president Mahathir er snel van af wil wezen. Twee maanden eerder dan verwacht komt het vonnis. Anwar bracht de president alleen maar problemen, zelfs ná zijn arrestatie.

Even dacht de oppositie dat de winst binnen was. De president vernederd, het volk in opstand. Maar een paar weken geleden haalde de partij van Mahathir - de Nationale organisatie van verenigd Maleisië, Umno - zeer onverwacht een verkiezingszege bij tussenverkiezingen in de deelstaat Sabah, op Borneo.

President Mahathir begon daarna direct aan een tournee door het land, eigenlijk vast de campagne voor de, waarschijnlijk vervroegde, verkiezingen. Op rondreis ondekte de president dat hij na 18 jaar niet meer zo fit is. Hij werd plotseling opgenomen, met 'bronchitis' - maar wel in een hartinstituut. In Maleisië gelooft niemand dat de president een griepje heeft. Maar Mahathir krijgt de tijd uit te zieken: zijn grootste rivaal zal vandaag waarschijnlijk voor een paar jaar worden opgeborgen.